Een Europees match-making platform voor Smart Cities
In de Smart Cities Marketplace worden ideeën, oplossingen en best practices uitgewisseld en verspreid over de brede Europese Smart City-community. Via de Explore-, Shape- en Deal-fases worden projectvoorstellen respectievelijk geboren, kunnen ze rijpen en worden ze volwassen. Zodat ze op het einde van de rit kunnen worden gekoppeld aan een passende investeerder. Het Europees initiatief, dat door EnergyVille / VITO wordt gecoördineerd, probeert zo veel mogelijk steden en gemeenten mee in het bad te trekken, ook kleinere.
” Nu ligt de focus vooral ook op kleine en middelgrote steden, want die zijn voorlopig nog ondervertegenwoordigd.
De Smart Cities Marketplace is in 2019 opgericht na de samenvoeging van twee bestaande smart city-initiatieven van de Europese Commissie: het Smart Cities Information System (SCIS) en de Marketplace of the European Innovation Partnership on Smart Cities and Communities (EIP-SCC).
Het doel van de Commissie was om ideeën, kennis en ervaring, maar ook belanghebbenden, zoveel mogelijk samen te brengen in een levendige gemeenschap. Daarbij wilde de Commissie de brede aanpak van smart cities op Europees niveau stroomlijnen. – Tatiana Pasquel Garcia van EnergyVille / VITO.
De smart city oplossingen database (smart city solutions database) van SCIS werd samengevoegd met de meer op gemeenschappen gebaseerde marktplaats (community-based Marketplace) van EIP-SCC (die vooral stakeholders bijeenbracht). En illustreert op die manier de ambitie van de Commissie. De nieuwe smart cities marktplaats is opgezet door een consortium onder leiding van EnergyVille / VITO.
Explore, shape en deal
Het nieuwe initiatief kende een goede start en is sindsdien zelfs uitgebreid en verbreed. Er zijn al meer dan 100 ‘investeringsklare’ smart-city projecten, goed voor meer dan een half miljard euro aan investeringsgeld – hoewel dit ook projecten van vóór de fusie in 2019 omvat.
Voordat een project klaar is voor de investering, heeft het een lange weg afgelegd binnen de Smart Cities Marketplace. Het project doorloopt drie verschillende projectfasen: Explore, Shape en Deal. De eerste fase draait om inspiratie. Wat houdt een smart city precies in? Dat soort vragen wordt in deze fase beantwoord. Op basis van onder meer de SCIS-database vinden belanghebbenden – dat kunnen lokale overheden zijn, maar ook bedrijven, investeerders of onderzoekers – een markt voor ideeën waar ze inspiratie kunnen opdoen.
In dat opzicht kunnen zij niet alleen leren van succesverhalen, maar ook van fouten. We willen voorkomen dat dezelfde fouten worden herhaald, maar ook dat belanghebbenden het wiel opnieuw proberen uit te vinden. Daarom nemen we in de Explore-fase ook feedback op van projecten die deze fase al hebben doorlopen. – Birgit Vandevelde of EnergyVille / VITO.
Deze informatie wordt al in hapklare vorm gepresenteerd in onder meer de Solution Booklets, en zal ook worden toegevoegd aan een speciale wiki.
Tijdens de Shape-fase wordt de haalbaarheid van projecten onderzocht en vooral verbeterd. ‘Dit gebeurt in nauwe samenwerking met deskundigen uit het brede netwerk dat we onderhouden’, legt Pasquel Garcia uit. ‘We brengen experts samen in sterk resultaatgerichte focus- en discussiegroepen, die werken rond onderwerpen die door de stakeholders zelf zijn aangedragen. Dat moet leiden tot concretere resultaten waarmee we vervolgens aan de slag kunnen.’
In deze fase ligt de nadruk op een aanpak op maat van projecten en belanghebbenden.
Aanvankelijk bleef de ondersteuning beperkt tot het geven van feedback, bijvoorbeeld door gebieden te benadrukken die voor verbetering vatbaar waren. Nu gaan onze deskundigen één-op-één met de steden rond de tafel zitten om te zien hoe een projectvoorstel kan worden verbeterd. – Pasquel Garcia
Hieruit blijkt dat ook de Smart Cities Marketplace nog steeds in ontwikkeling is.
Focus on small and medium-sized cities
De Smart Cities Marketplace bevindt zich nu in de tweede fase. Aanvankelijk liep het initiatief tot 2022, maar dit is verlengd tot 2026. In deze tweede fase zal er meer aandacht zijn voor kleine en middelgrote steden en gemeenten, met een bevolking tot ongeveer 100.000 inwoners.
Momenteel vallen deze steden soms nogal buiten de boot en zijn zij ernstig ondervertegenwoordigd in projectvoorstellen. Toch wonen de meeste Europeanen in kleine en middelgrote steden. Deze steden zullen proactief worden benaderd. – Birgit Vandevelde
Ook de verantwoordelijke projectmedewerker van de Europese Commissie, Georg Houben, benadrukt deze focus op kleine en middelgrote steden:
Het is belangrijk dat de Smart Cities Marketplace zijn werkzaamheden voortzet met een specifieke focus op dit gebied, d.w.z. steden die niet over de nodige capaciteit of kennis lijken te beschikken om een duurzaam stadsontwikkelingsplan voor de lange termijn op te stellen en uit te voeren. Samenwerking met andere initiatieven op EU-niveau, zoals de Covenant of Mayors, CIVITAS, Living-in.eu en de Horizon Europe Mission on Climate-Neutral and Smart Cities, zullen daarbij helpen.
Zodra een project de Shape-fase heeft doorlopen, is het volwassen genoeg om gekoppeld te worden aan een investeerder. Deze match-making vindt plaats in de Deal-fase.
Aan de Smart Cities Marketplace zijn momenteel ongeveer 20 investeerders gekoppeld, voornamelijk private partijen.
Het zijn investeerders met een grote betrokkenheid binnen ons netwerk, dus ze zijn echt op zoek naar een succesvolle match. – Pasquel Garcia
Bovendien investeren de meeste van hen in specifieke gebieden (bv. energie of mobiliteit) en daar wordt in de Deal-fase rekening mee gehouden. Experts van de Smart Cities Marketplace helpen ook bij het bepalen van de investeringsbehoefte, bijvoorbeeld door de nodige financiering nauwkeurig te berekenen.
Ondertussen worden inspanningen geleverd om steeds meer steden of andere belanghebbenden te bereiken en mee te krijgen in het smart city-verhaal. Een goed voorbeeld is het forum dat elk jaar door de Smart Cities Marketplace wordt georganiseerd. Bestaande smart city-projecten en de daarmee opgedane kennis worden toegelicht. Daarnaast zijn er ook deskundigen aanwezig om die ideeën mee vorm te geven. Tijdens het forum wordt ook tijd vrijgemaakt voor doeltreffende Deal-bijeenkomsten met de investeerders uit het netwerk.
We zijn ook aanwezig op internationale evenementen, zoals het Smart City Expo World Congress, dat in november 2022 plaatsvond in Barcelona. En we houden de gemeenschap voortdurend op de hoogte van de laatste ontwikkelingen via onze Twitter en LinkedIn accounts. – Birgit Vandevelde
Je kan dit artikel ook beluisteren op Spotify: